Online jaarverslag 2018Heet en droog
De zomer in 2018 was heet en droog. Toch kwam de drinkwaterlevering door WML geen seconde in gevaar. Meer agrariërs dan ooit deden een beroep op WML voor een beregeningsaansluiting. Tegelijk kwam vooral door het dalend grondwaterpeil het onderwerp waterkwantiteit nadrukkelijker op de agenda. Eind 2018 startte een onderzoek naar de dalende grondwaterstanden in de Roerdalslenk. Intussen bleef er aandacht voor de kwaliteit van de drinkwaterbronnen. WML, provincie Limburg en de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB) sloten een overeenkomst om de nitraatuitspoeling naar het grondwater terug te dringen.
Beregenen met WML
WML biedt aan agrariërs de mogelijkheid om een aansluiting voor een beregeningsinstallatie aan te leggen. In 2018 maakten 58 agrariërs hier gebruik van, 26 met een vaste aansluiting, 32 met tijdelijke standpijpen. Dit was meer dan ooit tevoren. De afdeling Markt van WML werd naar eigen zeggen bij vlagen ‘gek gebeld’ door boeren die dringend water nodig hadden om hun gewassen te redden. De centrale wacht van WML hield daarbij altijd in de gaten dat de beregening niet leidde tot drukproblemen in het leidingnet. Zo bleef de drinkwaterlevering aan de particuliere klanten gewaarborgd.
Beregenen past in een verantwoorde en gezonde voedselproductie. Hoe beter de landbouwgewassen kunnen doorgroeien, hoe meer voedingsstoffen ze opnemen en hoe minder nitraat er uitspoelt naar het grondwater. Zo draagt beregenen bij aan de bescherming van onze drinkwaterbronnen.
^ terug naar bovenWaterkwantiteit
De kwaliteit van de drinkwaterbronnen staat al jaren hoog op de agenda in de drinkwatersector. Dat bleef zo in 2018, ook al hadden we het geluk dat de extreem lage waterstanden van de Maas dit jaar niet tot meer verontreinigingen of innamestops leidden dan in andere jaren. Dat is onder meer te danken aan een grotere zorgvuldigheid bij het lozen op de Maas vanaf industrieterrein Chemelot. In voorgaande jaren kwamen hier soms hoge concentraties pyrazool en melamine vandaan.
Nieuw in 2018 was wel dat naast de waterkwaliteit ook de waterkwantiteit nadrukkelijker op de agenda kwam. De lange, hete en droge zomer leidde in vrijwel geheel Limburg tot een neerslagtekort van ruim 300 mm. Dit leverde bij WML geen problemen op met de drinkwaterlevering. WML bleef overal in de provincie drinkwater leveren van de vertrouwde kwaliteit, ook tijdens de piekuren op hete zomeravonden. Wel riep het drinkwaterbedrijf klanten op om het watergebruik meer te spreiden over de dag. Ook stemde WML de communicatie in de droogteperiode af met provincie, waterschap, brandweer en politie. En er waren meer lekkages doordat de grotere piekafnames in de avonduren tot grotere drukverschillen leidden.
Ook drinkwaterbedrijven elders in Nederland buigen zich over de waterkwantiteit. Zo start Brabant Water in 2019 samen met de provincie met een Deltaplan Waterbesparing. De inzet daarbij is om de verwachte groei van het watergebruik terug te dringen.
WML volgt de ontwikkelingen op de voet en gaat in 2019 aan de slag met de kwantiteitsvraag: wat doet de klimaatverandering met het watergebruik en onze voorraden? En welke mogelijkheden zijn er voor waterbesparing en brengt dat ook risico’s met zich mee? In 2019 moet ook blijken of het neerslagtekort uit 2018 blijft doorwerken op de grondwaterstanden in Limburg.
^ terug naar bovenGrondwaterstand Roerdalslenk
De provincie Limburg startte eind 2018 samen met aangrenzende regio’s in Vlaanderen en Duitsland een onderzoek naar de grondwaterstand in de Roerdalslenk. Sinds 2010 is deze aan het dalen, na jaren stabiel te zijn gebleven. Het onderzoek richt zich op de oorzaken van de daling. Vervolgens zal blijken of en waar maatregelen (zoals minder onttrekking) nodig zijn.
De Roerdalslenk is een geologisch bijzonder gebied van zo’n 150 bij 25 kilometer in Duitsland, Vlaanderen en Nederland. Het Nederlandse deel ligt grofweg tussen Sittard, Roermond en Eindhoven en is goed voor ongeveer een kwart van het Limburgse drinkwater. WML pompt hier jaarlijks 19 miljard liter naar boven. Het grondwater is van een uitstekende kwaliteit en wordt aan de bovenkant beschermd door moeilijk doordringbare kleilagen. Om de beschermende werking van die kleilagen te behouden, gelden er strenge regels en relatief veel verboden op het gebied van boringen en grondverzet.
^ terug naar bovenOvereenkomst terugdringen nitraatuitspoeling
Vrijdag 7 december 2018 tekenden de provincie Limburg, de LLTB en WML een overeenkomst om in de periode 2019-2022 vier jaar lang samen de nitraatuitspoeling in grondwaterbeschermingsgebieden terug te dringen. Daarmee geven ze invulling aan de landelijke bestuursovereenkomst voor de uitvoering van het Zesde actieprogramma Nitraatrichtlijn. Daarin staat dat in grondwaterbeschermingsgebieden extra inzet nodig is om de kwaliteit van het grondwater te beschermen. In Limburg is daarvoor € 1,8 miljoen beschikbaar. Hiermee wordt onder meer advies gegeven aan boeren over hoe zij kunnen bijdragen aan een lagere nitraatuitspoeling.
De gezamenlijke aanpak bouwt voort op het al langer lopende en succesvolle programma Duurzaam Schoon Grondwater (DSG). Daarin werkt WML samen met agrariërs in Zuid-Limburg aan het verlagen van de uitspoeling van stikstof en gewasbeschermingsmiddelen. Advies op maat aan landbouwers is één van de hoekstenen van het project.
^ terug naar boven