‘De droogteperiode begon al vroeg in het jaar. Het heeft in totaal vier tot vijf maanden nauwelijks geregend. De drinkwatervoorziening bleef in die hele periode op orde, ook al leverden we gedurende langere periodes veel meer drinkwater dan normaal. Onze installaties konden dat prima aan en ook tijdens piekuren in de avonduren kon het leindingnet de afname goed aan. We hebben vrijwel overal de ruimte om op te schalen en in periodes van grote vraag extra grondwater op te pompen.’

‘Dat wil ik ook niet zeggen. We hadden een meer dan gemiddeld aantal lekkages in het net. Als er meer drinkwater wordt gevraagd, neemt de druk op de leidingen toe. Onze monteurs hadden het af en toe echt zwaar: in het hoogste tempo werken in de blakerende zon. Petje af daarom voor hun goede werk. Of de waterkwantiteit in de toekomst wel problemen gaat opleveren voor WML, valt moeilijk te voorspellen. De enige constante in het weer van de laatste jaren is dat het ieder jaar anders is. Dat onderstreept de juistheid van ons beleid om in onze installaties meer flexibiliteit in te bouwen. Zo kunnen we beter inspelen op het grillige weer, maar ook extra zuiveringsstappen toevoegen als dat op een locatie nodig is. Met meer flexibiliteit spelen we beter in op de klimaatverandering, maar bijvoorbeeld ook op regionale verschillen in de demografische ontwikkeling.’

‘In 2018 kwam de plaatsing van twee eigen windturbines een stuk dichterbij. Daarmee kunnen we pakweg de helft van onze elektriciteitsbehoefte dekken. Dat is een grote stap in de goede richting. Ook met onze deelname in het project SUPERLOCAL in Kerkrade anticiperen we op de klimaatverandering. Met de extremere regenbuien van de laatste jaren is er veel aandacht voor hoe we overtollig water kunnen vasthouden. In SUPERLOCAL onderzoeken we, samen met Waterschapsbedrijf Limburg, de gemeente Kerkrade en corporatie HEEMwonen, de mogelijkheden van opvang van regenwater, zuivering en productie van drinkwater op locatie, in een wijk.’

‘Bij WML zeker niet. We blijven continu om aandacht vragen voor de kwaliteit van onze bronnen. De druk op de ondergrond neemt toe, vooral door de energietransitie. De Drinkwaterwet verplicht bestuursorganen in Nederland om de drinkwatervoorziening als algemeen belang te beschermen. In de praktijk moeten we daar met z’n allen alert op blijven. In 2018 is de noodzaak daarvan gebleken. Zo kon tijdig worden voorkomen dat bij een nieuwbouwproject door de afsluitende kleilaag in de zogenoemde Venloschol werd geboord. Dat was des te belangrijker omdat het terrein verontreinigd was en het risico bestond op uitspoeling van verontreinigende stoffen naar het grondwater. Een ander voorbeeld is een onderzoek van het Staatstoezicht op de Mijnen naar bestaande geothermieprojecten. Bij haast al deze projecten was sprake van lekkage. Ik vind dat zorgwekkend. Handhaving van vergunningen bij dit soort projecten moet echt prioriteit krijgen.’

‘Naast onze al langer actieve omgevingsmanager hebben wij sinds 2018 bij onze afdeling Onderzoek en Advies meer capaciteit vrijgemaakt om omgevingsvergunningen te monitoren, om bedreigende ontwikkelingen op tijd te ontdekken. Het is cruciaal om tegenwoordig in een zo vroeg mogelijk stadium in actie te komen. Daarbij stellen we ons, samen met het Waterschap, in toenemende mate op als een deskundige partner voor gemeenten. Zij hebben, en dat kun je ze niet kwalijk nemen, nu eenmaal niet de kennis op drinkwatergebied die wij hebben. ’

‘We hebben door de hete zomer meer water afgezet, maar minstens zo belangrijk en meer structureel van aard is dat we in 2018 een laatste grote lening hebben kunnen herfinancieren tegen een veel lagere rente. Toen ik bij WML kwam, betaalden we per jaar achttien miljoen euro aan rente en aflossing. Nu ligt dat tussen zes en zeven miljoen. Daardoor hebben we in 2018 het vastrechttarief kunnen verlagen. De prijs van ons drinkwater voor huishoudens is de laatste 5 jaar licht gedaald en dat is goed voor de klant.’

‘In de praktijk wordt er op veel fronten samengewerkt en dat is een goede ontwikkeling. We zetten deze lijn graag met alle partners voort. Ik ben ervan overtuigd dat de inhoudelijke samenwerking ons nader tot elkaar brengt en dat we daarmee vele voordelen behalen. De mogelijkheden voor een verdere intensivering van de samenwerking en de manieren waarop die samenwerking vorm kan krijgen, worden op dit moment door de betrokken partijen onderzocht.’

‘Vind ik wel, ja. We zijn bijvoorbeeld bezig geweest met de doorontwikkeling van virtual reality. Onze monteurs en operators kunnen straks met een VR-bril communiceren met collega’s op het hoofdkantoor, die dan kunnen meekijken en advies geven. We participeren verder in de ontwikkeling van de ‘Automatische Inspectie Robot’. We hebben nog geen goede techniek om leidingen met kleinere diameters te inspecteren. De robot is daar een oplossing voor. Hij levert straks informatie over de staat van de leidingen, maar mogelijk ook de kwaliteit van het water. Een veelbelovende ontwikkeling waar echter nog de nodige uitdagingen zijn te overwinnen.’

‘In de eerste jaren lag de focus op het versterken van de eigen organisatie. We maakten een reorganisatie door en stapten over op een nieuw ERP-systeem. Het duurt dan even voor de organisatie zijn cadans terugvindt. In 2012 hadden we onze draai weer gevonden en vanaf toen zijn we actiever aan de slag gegaan met externe ontwikkelingen.’

‘Inderdaad. De drinkwatersector wordt geconfronteerd met nieuwe ontwikkelingen zoals de klimaatverandering en energietransitie. Een belangrijk verschil met zo’n tien jaar geleden is ook dat de verschillende belangen sterker worden geaccentueerd en verder uit elkaar kunnen komen te liggen. Juist dan zijn samenwerking en ‘open lijnen’ een minimum vereiste.’

‘Het vraagt in elk geval om een grotere alertheid op alle ontwikkelingen in de omgeving. Tegelijkertijd zie ik steeds weer dat als iedere partij zijn verantwoordelijkheid neemt en de wil heeft samen te werken, het mogelijk is de belangen bij elkaar te brengen. Een goed voorbeeld zijn de ontwikkelingen op het Chemelot-terrein. Enkele jaren geleden zorgde de lozing van pyrazool ervoor dat wij de inname van Maaswater als drinkwaterbron maandenlang moesten stoppen. Tegenwoordig wordt daar door Sitech, dat verantwoordelijk is voor de afvalwaterzuivering op Chemelot, beter op gelet. Het bedrijf heeft zelf, ook uit welbegrepen eigenbelang, maatregelen genomen om dit probleem op te lossen. Het kan ook bij scherper liggende belangen dus wel degelijk lukken om de drinkwaterbronnen te blijven beschermen.’

‘Met trots. We hebben samen veel bereikt. Bij ISO-audits krijgen we steeds het compliment dat onze visie altijd zo consequent is vertaald in onze manier van werken. Wat we ons op papier voornemen, doen we ook en blijven we evalueren en waar nodig bijstellen. Er staat dus een stevig fundament. Tegelijkertijd is er geen reden om tevreden achterover te leunen. WML moet kritisch blijven op het eigen functioneren. Het is zoals met een eigen huis. Dat blijft alleen goed in de verf zitten door regelmatig onderhoud te plegen. Het werk is met andere woorden nooit af.’